Firma Profili : Hazır Beton Nedir?
Hazır beton çimento, doğal veya yapay agrega, su ve çeşitli kimyasal katkı maddelerinden oluşan bir karışımdır. Beton santrallarında bilgisayar kontrolünde hazırlanır ve tüketiciye taze beton olarak teslim edilir. Geleneksel yöntemlerle elde edilen betondan farkı bilimsel ve kesin ölçülerle elde edilmesi ve beton kalitesinin standartlaştırılmasını sağlamasıdır.
Hazır betonun kalitesini belirleyen beş temel aşama söz konusudur: Tasarım, üretim, taşıma, yerleştirme ve kür. İlk üç aşama hazır beton üreticisi son iki aşama kullanıcı tarafından yerine getirilir. Hazır beton teknolojisi üniversitelerde ve özel laboratuarlarda yapılan AR-GE çalışmaları sayesinde ilerleyerek daha modern ve daha kaliteli yapıların meydana getirilmesini mümkün kılmaktadır.
Aranan Özellikler:
Bu özellikleri iki grupta sınıflandırmak mümkündür:
a) Taze Betonda:
8226; İşlenebilme özelliği, uygun kıvam
8226; Taze betonun sıcaklığı
8226; Agrega maksimum tane büyüklüğü
8226; Homojenlik, kıvam kaybı, hava miktarı
8226; Birim ağırlık
b) Sertleşmiş Betonda:
8226; Dayanım (basınç, çekme, eğilme, yarılma mukavemetleri)
8226; Dış etkenlere karşı dayanıklılık (geçirimsizlik, aşınmaya dayanıklılık)
8226; Donma ve çözülmeye dayanıklılık
8226; Hafiflik veya ağırlık
8226; Isı, ses yalıtımı ve estetik (brüt betonda dış görünüş)
8226; Ekonomi
başa dön
Beton Mühendislik Özellikleri
Betonarme yapıların dizaynında bazı beton özellikleri üzerinde varsayımlar yapılır. Bu varsayılan değerlerden biri de basınç dayanımıdır. Basınç dayanımının ortalaması karakteristik dayanımın 28. günde en az 1MPa üzerindedir.
Betonun mekanik özelliklerinin hizmet koşullarının hesaplanmasında önemi vardır. Daha yüksek sınıflarda beton kullanılmasının başlamasıyla bu özellikler mühendisler tarafından daha da aranılır olmuştur.
TS 5008217;de yapı malzemesi ile ilgili olarak verilen bilgiler bu yazıda belirtilen özelliklerle birlikte işlenecektir.
Eurocode 28216;de verilen beton özellikleri dizayn için yeterlidir, ama daha uç noktalarda çalışmalar yapan mühendisler yazıda vereceğimiz bilgilere ihtiyaç duyacaklardır.
Örnek olarak, döşeme dizaynında döşemenin kalınlığı malzemenin elastisite modulu ile orantılıdır. Eğer kullanıcı yüksek elastisite modulu olan bir beton kullanımını öngörürse, kalınlıklarda azaltmalar yapabilir.
Bu yazıda aşağıdaki bazı özelliklere niçin ihtiyaç duyulduğu ve nasıl belirlenebileceği ile ilgili bilgiler verilmektedir:
Betonun en çok ilgilenilen özelliği betonun basınç dayanımıdır. TS EN 2068217;ya göre beton basınç dayanımı sınıfı cinsinden belirtilir. Beton uygunluğu genel olarak basınç dayanımı olarak değerlendirilir. Bu nedenle bu yazıda basınç dayanımından çok diğer özelliklerden bahsedilecektir.
8226; Çekme dayanımı
8226; Elastisite modülü
8226; Sünme
8226; Büzülme
8226; Termal genleşme
8226; Yangın dayanımı
Bu yazıda betonun süneklilik kavramına değinilmemiştir. Betonarme yapıların dizaynında betonun çatlamasından sonra donatının çekme gerilmelerini alarak mafsallar oluşturacağı varsayılır. EN1992-1 yapıda süneklilik için farklı donatı tiplerini tanımlar. Ayrıca lif kullanımı da betonun sünekliliğini artırır fakat bu yazının ve Eurocode 2 kapsamının dışındadır.
Ortalama Basınç Dayanımı Tahmini
Servis koşullarında betonarme yapı dizaynı yapanlara ortalama bir basınç dayanımı değeri gerekebilir. Bu değer genel olarak karakteristik basınç dayanımının 28. günde 3MPa üstü kadardır. Betonun karakteristik dayanımı, beton sınıfını tanımlama için kullanılan, istatiksel verilere dayanılarak belirlenen ve bu değerden daha küçük dayanım değeri elde edilmesi olasılığı, olan (TS EN 2068217;ya göre 5) dayanım değeridir.
Daha üst dayanım ortalaması aşağıdaki koşullarda kullanılabilir.
Daha sonraki günlerde de beton dayanım kazanmaya devam eder. Bir sene sonraki dayanım, kullanılan çimento cinsi ve mineral katkıya göre değişmekle birlikta daha fazla olabilir.
Basınç Dayanım Gelişimi
EN 19928217;de verilen denklemlerle betonun basınç dayanım gelişimi verilmiştir. Örneğin su - çimento oranının düşük olması gibi durumlarda veya farklı katkı kullanımlarında bu oranlar farklılık gösterebilir.
EN 1992 aşağıdaki durumlar dışında dayanım gelişme hızını içermez.
8226; Çimento miktarı ve su - çimento oranı
8226; Beton yerleştirme ısısı
8226; Ortam sıcaklığı
8226; Elemanın kalınlığı
8226; Kalıp cinsi
Eğer beton gelişme hızı daha detaylı olarak gerekiyorsa bir bilgisayar programı yazılarak tahmin yapılabilir.
Çekme Dayanımı
Betonarme yapıların dizaynında betonun çekme dayanımı öngermeli elemanların çatlama momentlerinin hesaplanma-sında, çatlama genişliklerinin kontrol edilmesi için donatı hesaplanmasında, erken yaş termal gerilmelerinin neden olduğu çatlakların belirlenmesinde, sehim hesabının yapılmasında kullanılır.
Özellikle yüksek sınıf beton kullanımıyla yapı elemanındaki çatlak ve sehim miktarı azalır. Diğer yandan yüksek dayanımlı betonlarda erken yaş termal gerilmeler daha geniş aralıklarla daha geniş açıklıkta istenemeyen çatlaklara neden olabilir.
Donatısız beton dizaynında örneğin yollarda, betonun çekme dayanımı dizaynda kullanılır. Bu durumda daha yüksek dayanımlı beton kullanmak istenilir. Çekme dayanımı özellikle lifli betonlarda kullanılır.
Malzeme en zayıf halkasından kırılır. Deney uygulanan numune ne kadar büyükse o kadar büyük bir olasılıkla belli bir düzlemde boşlukllar meydana gelir. Bu nedenle yapı boyutu önemlidir. Eğilmedeki çekme dayanımı yarmadaki çekme dayanımından daha büyük olur. Yarmada çekme dayanımı da direkt çekme dayanımından daha büyük olur.
EN 19928217;de Çekme Dayanımının Hesaplanması
EN 19928216;de çekme dayanımı ile direkt çekme dayanımı belirtilmektedir.
Normal yapıldaki kullanımlar için betonun çekme dayanımı aşağıdaki denklemler ile verilmiştir.
£C50/60 beton dayanımları için
fctm0,3 x fck (2/3) MPa
³C50/60 dayanımlar için
fctm 2.12 x loge (1+((fck+3)/10))MPa
Çekme dayanımı EN 12390-68216;ya göre yapılan deneylerden
fct 0,9 fctsp olarak elde edilir.
fctm,fl(1,6-h/1000)fctm veya
fctm,fl fctm
EN 12390-58216;e göre belirlenmiş olan eğilme dayanımı eksenel çekme dayanımının yaklaşık 1.5 katıdır.
Çekme dayanımı genelikle erken yaş termal çatlamalar için kullanılsa da EN 1992 betonun farklı olgunlukları için çekme dayanımı değerleri verir. Bu yapı elemanının bulunduğu ortam koşulları hesaplanarak çekme dayanımı hesap edilebilir.
TS 5008217;e göre karakteristik çekme dayanımı ile karakteristik basınç dayanımı arasında ilişki fctk0,35Ö(fck) olarak verilmiştir. Bu değerler eksenel çekme dayanımı için elde edilen değerdir. Eksenel çekme değerleri için basınç dayanımlarına göre sınıflar aşağıda verilmiştir. TS 5008217;e göre eksenel çekme dayanımı yarmada çekme dayanımının 1.5 ile bölümü, eğilme dayanımından elde edilen dayanımın 2 ile bölümüyle elde edilir.
başa dön
Çekme dayanımının hesaplanması
Betonun çekme dayanımı ilgili şartlara göre EN 12390-6 veya EN 12390-58216;e göre hesaplanır. Alternatif olarak 3 nokta yüklemesi veya herhangi bir standardı olmayan direkt çekme deneyleri de yapılabilir.
Çekme dayanımının değerlerinin dağılımı normal basınç dayanımı dağılımından daha fazladır. Bu nedenle çekme dayanımını hedef olarak belirlenirken dikkat edilmelidir.
Çekme dayanımı standardlarda 28 gün olarak verilse de çekme dayanımının zamanla gelişimi incelenmelidir. Bu belirlemede yarma veya eğilme deneyi ile ve her yaş için en az 6 numune alınarak yapılabilir. Ortalama dayanımlar bulunarak her yaş için bir çekme dayanımı hesaplanabilir. Ortam şartlatı kayıt altına alınarak çeşitli bilgisayar modellemeleri ile dayanımlar farklı olgunluklar için tahmin edilebilir.
Çekme Dayanımın İyileştirilmesi
Basınç dayanımının artırılması çekme dayanımını artırır. Pastanın miktarının artmasının çekme dayanımı üzerine fazla bir etkisi yoktur. İri agreganın çekme dayanımı üzerine belirgin bir etkisi vardır.
başa dön
Dünyada Hazır Beton
Hazır beton ilk olarak 1903 yılında Almanya'da ortaya çıkmış ve özellikle Amerika'da yaygınlaşmıştır. Birinci Dünya Savaşı sonrası pek çok hazır beton firması ortaya çıkmış ve bu endüstri büyük bir ivme kazanmıştır. Yüzyılın ikinci yarısıyla birlikte hazır beton temel inşaat malzemesi olarak benimsenmiştir.
Günümüzde gelişmiş ülkelerde tüm betonarme inşaatlar hazır beton ile yapılmaktadır. Avrupa'da yılda 300 milyon m³, Amerika'da ise 200 milyon m³ civarında hazır beton tüketilmektedir. Bu artışta kara ve havayolu taşımacılığının son 20 yılda çok gelişmesi, köprü, yol, tünel, havaalanı ve benzeri yapıların hazır beton bazlı olarak inşaa edilmesi etkili olmuştur. 2000'li yıllarda beton teknolojisi, mikroskobik seviyede kompozisyonların önem kazandığı yüksek seviyeli bir teknoloji olma yolundadır.
Beton Standartları
Betonun bilimsel formüllerle, istenilen direnç ve performansta üretilebilmesi standardizasyon ile yakından ilgilidir. Her ülke kendi standartlarını oluşturma konusunda çalışmalar yapmış olmakla birlikte özellikle Avrupa Birliği'ne yönelik ortak normların oluşturulması gündemdedir. Avrupa Hazır Beton Birliği - European Ready Mixed Concrete Organization ERMCO Türkiye dahil 25 üyesi ile bu konuda çalışan en büyük kuruluştur.
Beton endüstrisinde günümüzde, beton özelliklerinden yanlız dayanım değil, işlenebilme, geçirimsizlik ve zararlı çevre koşullarına dayanıklılık gibi performans özellikleri de önem kazanmıştır. Bu nedenle betonda kalite kontrol sistemlerinin kurulması için önemli yatırımlar yapılmaktadır. Kalite gereksinimisi takip etmek ve sertifika kurallarını tanımlamak için sektörel sertifika kurumları kurulmuştur. Örneğin İngiltere'de Betonarme Çelikleri Sertifika Kurumu (CARES), Hazır Beton Kalite Sistemi (QSRMC) ve Türkiye'de THBB Kalite Güvence Sistemi.
Türkiye Hazır Beton Birliği
Özellikle 80'li yıllarda ülkemizdeki hazır beton sektöründe yaşanan hızlı gelişmeye paralel olarak üretici firmaların örgütlenme çabaları yoğunlaşmış ve 1988 yılında, Hazır Beton Birliği kurulmuştur. Birlik 1995 yılında sektör ve ülke yararını gözeten etkinlikleri nedeniyle Bakanlar Kurulu kararı ile Türkiye Hazır Beton Birliği adını almıştır. Temel amacı hazır betonun ülkemizde iyi bir şekilde tanıtılarak kullanımının yaygınlaştırılmasıdır. Birlik bu amaçla üniversiteler, mühendislik odaları, kamu kuruluşları ve yerel yönetimlerle işbirliği yapar ve eğitsel etkinlikler düzenler.
başa dön
www.baskibeton.net www.ece-insaat.com www.ecebaskibeton.net www.ecebaskibeton.com www.ecebetonteknolojisi.com
İLETİŞİM:
TEL: 0.216 473 92 14 - FAKS : 0.216 473 92 15
Ürünler : baskıbeton,ecebeton,eceinşaat baskı beton,beton cilası,baskı beton cilası,desenli beton,ece press beton
Adres : köroğlu caddesi maçka sok
Telefon : 05337149306
